Veel journalisten vragen me altijd wat er verbeterd zou moeten worden aan de positie van sekswerkers. En aangezien ik die vraag zou vaak krijg, dacht ik dat het wel een goed idee zou zijn om hier een lijstje van te maken. Het lijstje legt niet alleen uit wat er moet veranderen, maar ook hoe het de positie van sekswerkers zou verbeteren, en hoe het zelfs mensenhandel helpt te bestrijden.
Want in tegenstelling tot wat veel mensen denken, gaan de rechten voor sekswerkers en het bestrijden van mensenhandel (uitbuiting en gedwongen prostitutie) hand in hand. Immers, ook de bevrijding van de slaven aan het einde van de slavernij gebeurde door ze meer rechten te geven, en niet hun opties te beperken.
In deze eerste aflevering gaan we het hebben over huisvesting, en hoe de discriminatie tegen sekswerkers op de woningmarkt niet alleen hun positie kan verbeteren, maar zelfs mensenhandel kan bestrijden!

Huisvesting
Het probleem?
Een plek hebben om te wonen is één van de meeste simpele mensenrechten. Toch worden sekswerkers vaak geweigerd door huiseigenaren en woningcorporaties. Ze zijn bang om zichzelf te associëren met prostitutie, vanwege het slechte imago. Ze zijn óf bang dat we 'duistere types' aan zullen trekken, of dat we ze zullen betrekken bij misdaden zoals mensenhandel of witwaspraktijken. Dit is het stigma van sekswerkers.
Dit zorgt ervoor dat sekswerkers enorme problemen ondervinden om een woonplek te vinden. Veel mensen weigeren je gewoon, en slechts een kleine groep mensen zijn bereid je een appartement of een huis te verhuren. De mensen die daartoe bereid zijn om je een woonplek te verhuren vallen eigenlijk in twee simpele categorieën in te delen:

1. Mensen die geen problemen hebben met sekswerkers
2. Huisjesmelkers die de problemen van sekswerkers kennen en daardoor weten dat ze kwetsbaar genoeg zijn om er misbruik van te maken.

De mensen die geen problemen met sekswerkers hebben zijn geweldig. Vaak zijn het aardige begripvolle mensen, maar helaas schaars te vinden. Het tweede type is echter een ander verhaal.
Dat zijn de huisjesmelkers die slechte huisvesting aanbieden, vaak met oude/kapotte meubelen, een muizenplaag, kapotte apparatuur (wasmachines, afwasmachines, keukens etc). Ze vragen de hoofdprijs voor hun veel te dure slechte huisvesting, maar zij weten ook dondergoed dat sekswerkers wanhopig opzoek zijn naar een woonplek, en dus niet veel keus hebben en bereid zijn veel iedere prijs hiervoor te betalen. Deze huisjesmelkers hebben ook vaak problemen met de gemeente voor de slechte kwaliteit (vaak bouwvallig) van de woningen die ze aanbieden.

De problemen om een woning te vinden voor sekswerkers zorgt er vaak voor dat immigrerende sekswerkers uit bijvoorbeeld Roemenië en Bulgarije uit nood samen gaan wonen, omdat ze geen woonplek kunnen vinden. Vaak ziet de politie Roemeense en Bulgaarse sekswerkers die samenwonen als een 'signaal van mensenhandel', terwijl het eigenlijk een signaal van discriminatie tegen sekswerkers is van woningverhuurders en corporaties is.

(Eén van de vele voorbeelden van hoe wij geweigerd worden voor huisvesting)

Hoe bestrijd je dit probleem?
Eigenlijk is het heel erg simpel. De overheid zou niet moeten toestaan dat verhuurders en corporaties sekswerkers mogen discrimineren. Dit probleem bestaat al sinds het moment dat prostitutie hier gelegaliseerd werd, en is al vaak benoemd, maar in 15 jaar tijd heeft de overheid hier niets aan gedaan. Ik heb zowel burgemeester Eberhard van der Laan als Minister Opstelten hier al vaak over gehoord, maar ze hebben hier nog nooit iets aan gedaan, en hebben ons leven alleen nog maar moeilijker gemaakt met meer repressieve regelgeving en door meer werkplekken te sluiten, waardoor sekswerkers noodgedwongen moeten uitwijken naar andere landen, waarbij wederom de kans ontstaat dat ze slachtoffer kunnen worden van mensenhandel, of doordat ze de illegale prostitutie in gaan waarbij wederom de kans bestaat dat ze slachtoffer worden van mensenhandel. Kortom, het lijkt er bijna wel op alsof ze willen dat we (echte) slachtoffers van mensenhandel worden.

De oplossing zit echter in het niet discrimineren op basis van iemand zijn of haar beroep, zolang dat beroep legaal is uiteraard. Op die manier worden sekswerkers niet geweigerd bij een woning, kunnen sekswerkers makkelijker een woning vinden, wat voorkomt dat sekswerkers uit andere landen de hulp van mensenhandelaren moeten gebruiken die hen uitbuiten, en het zou voorkomen dat minder sekswerkers samen hoeven te wonen zoals nu, waardoor het ook makkelijker wordt om ze te onderscheiden van de echte slachtoffers die vaak ook samen wonen. Eigenlijk is het heel simpel, hoe groter het contrast wordt tussen diegene die slachtoffer zijn en diegene die dat niet zijn, hoe makkelijker het wordt om de echte slachtoffers er tussenuit te pikken.

Hoe het mensenhandel bestrijd?
Mensenhandel bestaat voor het grootste gedeelte uit uitbuiting in plaats van dwang. En de reden waarom uitgebuit worden, is omdat ze hulp nodig hebben met zaken waar de overheid ze nu niet mee helpt. Simpele dingen zoals een woning. Zoals ik al zei, sekswerkers worden vaak geweigerd door verhuurders en corporaties. Dit zorgt ervoor dat sekswerkers moeilijk een woning kunnen vinden.
Voor de Nederlandse sekswerkers is dit al lastig genoeg, maar is het geen onoverkomelijk probleem. Immers, ze zijn Nederlandse, ze kennen de taal en zijn creatief genoeg om een oplossing te vinden aangezien zij het beste hun eigen land kennen.

Maar stel je nu eens een Roemeense of Bulgaarse sekswerker voor. Niet bekend met de Nederlandse of Engelse taal, waardoor het lastig is een woning te vinden. En zelfs al vinden ze een woning, worden ze nog in 90% van de gevallen geweigerd. Dus hebben ze hierbij hulp nodig. Net zoals iedere andere immigrant hebben ze lokale hulp nodig bij het vinden van huisvesting.
Maar zelfs al zouden ze huisvesting kunnen vinden, bij iemand die hun beroep accepteert, moeten ze nog steeds kunnen aantonen dat ze het ook kunnen betalen, met hun inkomen. Maar uiteraard is dat onmogelijk, aangezien ze hier nog niet werken, en daardoor hun enige inkomen tot voor kort het inkomen uit hun thuisland was, wat uiteraard niet voldoende is om de huur mee te betalen.

Om je een voorbeeld te geven: De meeste appartementen waarin ik tot dusver heb gewoond waren zo rond de 1500 euro huur per maand. Dat is een gemiddelde prijs voor een appartement in het centrum van Amsterdam. Je zou natuurlijk kunnen denken: waarom ga je niet wat verder uit het centrum wonen? Maar ja, hoe kom je dan thuis midden in de nacht?
Ja, je kunt een taxi nemen, maar iedere dag een taxi betalen om heen en terug naar je werk te komen, kost uiteindelijk meer geld dan dat je bespaart met de huur. Kortom, het is goedkoper om 1500 euro huur per maand te betalen, dan minder huur te betalen voor je appartement en daar bovenop nog eens de kosten voor een taxi iedere dag.
Maar als je een appartement wilt huren, dan vragen ze uiteraard dat je de huur voor die maand betaalt, maar ook een maand huur vooruit betaalt, plus eenmalig de huurprijs voor de corporatie. Kortom, je betaalt voor je een appartement hebt al 3 maal je huur in één keer, wat neerkomt op 4500 euro.
Nu kun je je voorstellen dat met het gemiddelde inkomen voor iemand uit Roemenië of Bulgarije van rond de 200 euro per maand, dat dit problematisch wordt. Ze kunnen het simpelweg niet betalen. En dat is ervan uitgaande dat je een appartement kunt vinden in Nederland, waarvan de verhuurder bereid is het te verhuren aan een sekswerker, ervan uitgaande dat hij het geen probleem vindt dat je geen inkomen nog hebt of dat je ook maar enige garantie kan geven over je inkomen, immers, je hebt nog geen dag kunnen werken.

Op dit moment komt de hulp voor buitenlandse sekswerkers vaak van mensen die erop uit zijn om sekswerkers uit te buiten. Immers, zij weten dat sekswerkers uit Oost-Europa hierbij hulp nodig hebben, en dat de Nederlandse overheid niets tegen deze discriminatie doet, waardoor zij hun hulp kunnen aanbieden om een woning te binden, met natuurlijk als doel om de sekswerker uit te buiten. Kortom, zij springen in het gat dat de overheid heeft gemaakt doordat zij niet tegen de discriminatie tegen sekswerkers vechten. Zij helpen nu de sekswerkers die bijvoorbeeld uit Roemenië of Bulgarije komen en een woning nodig hebben in ruil voor een deel van hun inkomsten (meestal een 50/50 deal), dit zijn dus mensenhandelaren.
De mensen die dit soort constructies ondersteunen als het gaat om huisvesting, zijn meestal huisjesmelkers. Zij weten dat sekswerkers uit Oost-Europa wanhopig op zoek zijn naar een woning, zij weten dat ze hen het meeste slecht onderhouden appartement kunnen aanbieden, aangezien zij allang blij zullen zijn dat ze huisvesting kunnen vinden! De prijzen voor deze slecht onderhouden (en vaak gevaarlijke) appartementen liggen zo rond de 1500 á 2000 euro per maand, een prijs die de mensenhandelaar betaalt, en de uitgebuite sekswerker terug zal moeten betalen door te werken.

Gelukkig zijn er veel sekswerkers die bereid zijn andere meiden te helpen bij hun zoektocht naar huisvesting. Echter kan dat niet, vanwege de discriminatie. Dus wat vaak gebeurd is dat de meiden elkaar helpen die hier naartoe willen komen, door hun een logeerplek aan te bieden (gratis) totdat de dame in kwestie genoeg geld heeft kunnen sparen om een eigen appartement te kunnen huren. Natuurlijk ontstaan hierdoor situaties waarbij meiden bij elkaar wonen, wat volgens de politie dan weer een 'signaal' van mensenhandel is.
Maar ja, hoe wil je anders dat die meiden hier naartoe komen, zonder hulp van iemand, zonder dat het verdacht is? Dat is simpelweg onmogelijk! Zelfs al heb je genoeg geld, mensen accepteren simpelweg het beroep niet, en je bent ook niet bekend genoeg in een vreemd land om het op een andere manier te doen. Meiden hebben simpelweg hulp nodig, zonder hulp is het onmogelijk. En feit is, dat veel meiden elkaar helpen, maar zelfs dan denkt de politie tegenwoordig vaak ook nog dat die meiden die andere meiden helpen zelf 'mensenhandelaren' zijn, omdat ze dus helpen met de immigratie, wat volgens de mensenhandel wet (273f) dus mensenhandel is!
Zoals je ziet, kun je er niet aan ontsnappen. Hoe je het ook doet, er valt niet aan te ontkomen dat je óf een slachtoffer wordt, of dat de politie 'denkt' dat jij een slachtoffer bent, omdat je signalen afgeeft die overeen komen met die van echte slachtoffers. En feit is, dat de meeste meiden, 'technisch' gezien, zowel slachtoffer als ook dader zijn van mensenhandel. Maar dat komt dus alleen maar vanwege het feit dat de huidige mensenhandel wet het mensen verbied om een sekswerker hulp bij de immigratie te bieden.

Kortom, als je echt mensenhandel wilt bestrijden, en als je je echt zo druk maakt om de prostituees, dan zou de keuze heel simpel moeten zijn. Discrimineer sekswerkers niet. Het maakt hun levens er alleen maar moeilijker op om een woning te vinden, en het duwt hen zelfs in de richting van mensenhandelaren, die gretig misbruik maken van het gat dat de overheid voor hen heeft gecreëerd, die hen uitbuiten.
Daarnaast zou het ook voorkomen dat sekswerkers in groepjes bij elkaar wonen die geen slachtoffer zijn, aangezien de vrije sekswerkers normaal een woning zouden kunnen vinden. Daarbij vergroot je dus het contrast tussen de sekswerkers en de slachtoffers die samen in één huis wonen omdat ze bijvoorbeeld gedwongen worden.

Hoe groter je het verschil maakt tussen diegene die gedwongen en diegene die dat niet worden, hoe makkelijker het wordt om te zien wie er echt gedwongen worden en wie niet. Maar om dat contrast te vergroten zul je wel eerst sekswerkers de rechten moeten geven waar zij (en een ieder ander) recht op heeft: huisvesting!

Origineel gepost op Behind the Red Light District
Auteur: Felicia Anna
Vertaling: Mark van der Beer